عفونت مثانه، عفونتی که در کمین شماست!

باکتری­ها منتظر فرصتی هستند که به ما حمله کنند؛ ما در حال گذران زندگی هستیم و بی توجه به دشمنان ریزی که ما را چهار­چشمی نظاره می­کنند. اما میکروب­ها منتظر هستند تا ما کوچکترین خطا و یا بی­توجهی به بدن، داشته باشیم تا فرصت را غنیمت شمرده و حمله­ ور شوند. در این مطلب ما عفونت مثانه را بررسی می­کنیم و با علائم و علل بیماری آشنا می شویم و راهکارهای درمانی دارویی و گیاهی را ارائه می­دهیم. اما قبل از آگاه شدن از عفونت مثانه، با ساختار دستگاه ادراری باید آشنا باشیم تا بهتر بتوانیم بیماری را درک کرده و با آگاهی تمام به جنگ یا پیشگیری این بیماری برویم.

عفونت ادراری به دو دسته تقسیم می­شود:

• عفونت اگر مثانه و پیشآبراه را درگیر کند عفونت مثانه نامیده می­شود.
• عفونت اگر کلیه و میزنای را آلوده کند به نام عفونت کلیه شناخته می­شود.

ساختار دستگاه ادراری را  به صورت ساده در ذهن بسپاریم

دستگاه ادراری، دستگاهی است که مواد زائد را از خون گرفته و ادرار را تولید می­کند. دستگاه ادراری از دو کلیه، میزنای، مثانه و میزراه تشکیل شده است. کلیه از واحدهایی به نام نفرون ساخته شده است. ادرار در نفرون تولید می­شود سپس از طریق میزنای به مثانه می­رود و از مثانه به پیشابراه سفر می­کند! اکنون در مورد عفونت مثانه نکاتی را می­ آموزیم که برای آگاهی ما از این بیماری و پیشگیری از مبتلا شدن، کمک شایانی می­کند.

عفونت مثانه چیست؟

عفونت مثانه به التهاب و یا عفونت مجاری ادراری یعنی میزراه و مثانه اطلاق می شود. در صورت آلوده شدن مجراها با باکتری، علائمی بروز می­نماید که فرد متوجه می­شود در سیستم ادراری آن تغییراتی رخ داده است.

علت عفونت مثانه چیست و چه عواملی سبب مبتلا شدن به این بیماری می­شود؟

• در اکثر مواقع، باکتری­ها بخصوص باکتری اشریشیاکلی به وجود آورنده التهاب یا عفونت می­شود.
• در افرادی که مدت طولانی از سوند استفاده می کنند، خطر ابتلا بیشتر است.
• عدم تخلیه ادرار در زمان مناسب و نگه داشتن ادرار به مدت طولانی می­تواند زنگ خطری برای عفونت باشد.
• عدم رعایت بهداشت فردی مناسب و شستشوی اشتباه هنگام دفع مدفوع و ادرار، از عوامل دیگری است که عفونت مثانه را باعث می­شود.

علائم عفونت مثانه چیست و چگونه تشخیص داده می­شود؟

عفونت مثانه علائم آشکاری دارد که به راحتی قابل تشخیص است از جمله:

• سوزش ادرار
• تکرر ادرار
• دفع قطره­ای ادرار
• احساس نیاز فوری به دفع ادرار
• درد در ناحیه استخوان شرمگاهی
• احساس ناخوشی، تهوع و استفراغ، تب­ولرز
• درد پهلو و یا کمر
• ادرار بدبو و کدر
• وجود خون در ادرار
• ادرار تیره رنگ
• در نوزادن علائمی مانند: یرقان، بی­اشتهایی و خیس کردن رختخواب و یا شلوار به دفعات مکرر، ادرار بدبو و تیره رنگ و ادرار خونی و یا تغییر در میزان و تعداد دفع ادرار، می­تواند نشان دهنده ابتلا به عفونت باشد.

چه افرادی بیشتر به عفونت مثانه گرفتار می­شوند و در معرض مبتلا شدن به بیماری هستند؟

• دختران و زنان به دلیل آناتومی بدنشان، نسبت به مردان بیشتر مستعد ابتلا هستند.
• افراد دیابتی نیز به دلیل تکرر ادرار زیاد ناشی از قند خون، نیز می­توانند در معرض خطر بیشتری باشند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

زمانی که علائم بیش از 1 هفته پایدار بودند و تب شدیدی را تجربه کردید و یا اگر خون در ادرار مشاهده کردید بی­درنگ به پزشک مراجعه کنید.

پزشک با آزمایش کشت ادرار، به سادگی به وجود باکتری در ادرار پی می برد و آنتی بیوتیک هایی برای درمان بیماری به شما، تجویز می­کند.

چه راهکارهایی برای درمان عفونت مثانه است؟

درمان دارویی و درمان گیاهی برای این بیماری وجود دارد.

• درمان دارویی، آنتی بیوتیک است که پابرجا در خط مقدم برای درمان این بیماری ایستاده است.
• نوشیدن آب فراوان و پیشگیری از نوشیدن مایعاتی مثل کافئین و الکل
• خوردن غذاهایی مثل تخم مرغ، پنیر، گوشت، حبوبات
• تغییر سبک زندگی: تحرک بیشتر، تخلیه به موقع ادرار، استفاده از میوه و عدم ­استفاده از غذا های فست­فودی، پوشیدن لباس­ های نخی و نازک، رعایت بهداشت فردی

درمان خانگی و یا گیاهی برای درمان این بیماری نیز نتایج مثبت و اثربخشی را در پی داشته است.

• سرکه سیب را می­توان آنتی بیوتیک خانگی برای درمان این بیماری، نامید. سرکه سیب را با آب ترکیب کرده و دوبار در روز به مدت چند روز استفاده کنید.
• اسید موجود در زغال اخته دارای خواص درمانی عفونت مثانه می‌باشد. به همین دلیل استفاده از زغال­اخته سبب درمان می شود. به مدت چندین روز، 3 الی 4 مرتبه در روز، آب زغال اخته بنوشید.
• آناناس و سیر نیز از مواردی هستند که برای درمان عفونت می ­توان از آن­ها بهره برد و نتیجه مثبتی از آنها دریافت کرد.
• آب انگور قرمز ادرار آور است و با داشتن ویتامین ­های موثر، سبب تسریع روند بهبودی می­ شود.
• هیچگاه از معجزه عسل غافل نشوید.
• مصرف آب پرتقال: این میوه سرشار از ویتامین ث است و ویتامین ث با خاصیت اسیدی که دارد، سبب از بین رفتن باکتری­ ها می­ شود.
• مصرف مواد غذایی که مدر یا ادرار آور هستند نیز می توانند به تسریع بهبودی کمک شایانی کنند. از جمله کرفس، جعفری و خیار…

عفونت مثانه در زنان بیشتر است. چرا؟

زیرا فاصله مقعد و محل خروج ادرار در زنان کوتاه است و باکتری­ها به راحتی می توانند این مسیر کوتاه را طی کرده و وارد پیشابراه شوند و عفونت ادراری را ایجاد کنند. همچنین طول پیشابراه در زنان کوتاه است و باکتری ها سریعتر به مثانه می­رسند و در آنجا سکنا می­گزینند!

نکته: “برای پیشگیری از ابتلا شدن به این بیماری باید سبک زندگی را تغییر داد تا احتمال خطر ابتلا، کمتر شود.”

• باید بهداشت فردی را جدی گرفت و هنگام نظافت به گونه ای عمل شود که باکتری­ها را از سمت مقعد به سمت پیشابراه جابجا نکنیم. یعنی شستشو از سمت پیشابراه به سمت مقعد صورت گیرد و نه برعکس.
• لباس نازک و نخی باید استفاده شود و همچنین از مرطوب ماندن بدن باید جلوگیری نمود.
• از دوش واژینال و صابون­ ها و یا ژل ­های شستشو باید خودداری کرد زیرا سبب می ­شوند فلور و یا اسید دستگاه ادراری، از بین برود و بدن را مستعد ابتلا به عفونت کند.
• در هنگام قاعدگی، پد بهداشتی را سریعا تعویض کنید و به بهداشت خود اهمیت زیادی دهید.
• از نوشیدن مکرر مایعات غافل نشوید.
• قبل و بعد از رابطه جنسی، دفع ادرار انجام دهید.
• از وسایل پیشگیری بارداری مانند کاندوم زنانه و ژل­های اسپرم­کش، استفاده نکنید.
• در زنان باردار به دلیل تغییراتی که در دوره بارداری برای بدن می افتد باید مراقبت بیشتری برای حفظ سلامتی خود داشته باشند.
• پوشک نوزادان دختر را به دفعات کافی تعویض کنید و شتشوی صحیحی را باید برای نوزادان انجام دهید.

نکته:

“مردان نیز به عفونت مثانه دچار می­ شوند، اما نسبت به زنان کمتر به این بیماری مبتلا می­ شوند.”

جمع بندی:

اکثر ما بی توجه به اندام­های بدن و سلامتی آنها، زندگی می­کنیم اما همین که دچار بیماری شدیم خود را به آب و آتش زده تا بیماری را درمان کنیم. در دنیای اطلاعاتی امروز باید سواد پزشکی خود را بالا برده تا بتوانیم حافظ سلامتی خود و عزیزانمان باشیم. عفونت ادراری از آن دسته از بیماری­ها است که باید راجع به آن اطلاعات مفید و کافی داشته باشیم تا بتوانیم از ابتلا به این بیماری پیشگیری به عمل آوریم و یا در صورت بیماری آن را شناسایی و در پی درمان آن باشیم.

علت ایجاد عفونت مثانه

علت ایجاد عفونت مثانه، 90 درصد به علت باکتری اشریشیاکلی است که در روده­های ما زندگی می­کند و با روده ها به هم­زیستی رسیده و خطری برای دستگاه گوارش ندارد! اما در صورت ورود به دستگاه ادراری باعث به هم­خوردن نظم طبیعی آن می­شود. علائم آشکار آن مثل سوزش ادرار و تکرر ادرار باعث می­شود سریعا به بیماری پی ببریم و با آنتی بیوتیک­ها و یا درمان­های خانگی به درمان آن بپردازیم.

منابع :

www.nhs.uk