بیماری‌های مقعدی کدام اند و چگونه از آن‌ها پیشگیری کنیم؟

مقعد قسمتی از روده انسان است که از حفره عضلانی در لگن و اسفنکترهای مقعدی می‌گذرد. درواقع سوراخی در ناحیه تحتانی بدن می‌باشد که از طریق آن مدفوع دفع خواهد شد. در بزرگسالان، مقعد 4 تا 5 سانتیمتر است. نیمه پایین کانال مقعد دارای عصب‌های حساس است و رگ‌های خونی در زیر پوشش سطحی آن و غدد مقعدی زیادی در قسمت میانی‌اش قرار دارند. بیماری‌های مقعدی اختلالاتی شایع هستند که در بین مردم به وفور مشاهده می‌شوند و البته با رعایت نکاتی ساده به‌راحتی می‌توانیم از آن‌ها پیشگیری کنیم؛ این مقاله چهار نوع از بیماری‌های مقعدی را که موجب درد و تحریک مقعد می‌شود، شرح می‌دهد:

شقاق مقعد

یک شکاف انحرافی یا پارگی خطی در پوشش “anoderm” است. اغلب شقاق‌های مقعدی زمانی اتفاق می‌افتند که یک مدفوع بزرگ و سخت از بدن خارج شده و آنودرم ظریف را پاره کند. در سایر موارد شقاق‌های مقعدی به دلیل اسهال طولانی مدت، بیماری التهابی روده یا بیماری‌های منتقله از راه جنسی نیز ایجاد می‌شوند. شقاق مقعد معمولا سطحی و کم عمق است، اما شقاق مزمن (طولانی مدت) ممکن است از طریق anoderm عمیق‌تر گسترش یابد و به سطح عضلات زیرین نفوذ کند.

آبسه مقعد

آبسه مقعد چرک‌های متورم و دردناکی است که در ناحیه مقعد بروز می‌کند. اکثر آبسه‌های مقعدی به سایر مشکلات بهداشتی مربوط نیستند و خودبه خود به وجود می‌آیند. آن‌ها از یک غده مقعدی کوچک تشکیل شده که گسترش آن به ایجاد عفونت زیر پوست منجر می‌شود. معمولا بیش از نیمی از آبسه‌های مقعد در بزرگسالان بین 20 تا 40 ساله رخ می‌دهد و مردان بیشتر از زنان مبتلا می‌شوند.

فیستول مقعد

یک فیستول مقعد گذرگاه یا تونلی باریک و غیر طبیعی و بقایای آبسه مقعدی قدیمی، بعد از تخلیه آن است. فیستول به بخش مرکزی کانال مقعد و به سطح پوست متصل است. ممکن است پس از یک آبسه مقعدی تخلیه شده یک فیستول مقعدی توسعه یابد. گاهی دهانه فیستول در سطح پوست به طور مداوم مایع خونی یا چرکی را دفع می‌کند. در مواردی فیستول به طور موقت بسته شده و باعث می‌شود که آبسه‌های مقعد قدیمی دوباره به عنوان توده‌هایی دردناک از چرک رشد کنند.

بواسیر (هموروئید)

هموروئید به‌طورطبیعی برای بیمار دردی ایجاد نمی‌کند مگر اینکه بیماری پیشرفت کند. هموروئید در صورتی که ترومبوزه شود حتما باید با اعمال درمان‌های پیشرفته معالجه گردد. وقتی ترومبوزه اتفاق می‌افتد، هموروئید خارجی متورم، سخت و دردناک می‌شود و گاهی اوقات با تخلیه خون همراه خواهد بود. بواسیر ممکن است به علت  ابتلا به یبوست یا اسهال ایجاد شود.

پیشگیری و درمان

یک پزشک باید چهار اختلال مقعدی که شرح داده شده است را تشخیص دهد. سپس درمان ممکن است شامل استفاده از پماد موضعی، داروهای آنتی‌بیوتیک یا عمل جراحی و لیزری باشد. اگر عمل جراحی ضروری باشد، پزشک شما هر نوع بیهوشی مناسب را برای جلوگیری از احساس درد در این ناحیه بسیار حساس استفاده خواهد کرد.

برای پیشگیری و درمان بیماری بواسیر، شقاق، آبسه و فیستول می‌توان در مراحل ابتدایی ابتلا به آن‌ها، روش‌های زیر را به کار برد:

• شما با جلوگیری از یبوست قادر به جلوگیری از بیماری‌های مقعدی خواهید بود. برای انجام این کار، مدفوع خود را به تدریج با افزودن مقادیر فراوان فیبر به رژیم‌غذایی خود و با مصرف 6 تا 8 لیوان آب روزانه، روان و نرم کنید. پودرهای مکمل فیبر در دسترس به خوبی کار می‌کنند.
• با استفاده از تکنیک‌های ملایم برای تمیز کردن ناحیه مقعد
• استفاده نمودن از لباس‌های زیر تمیز، گشاد و نخی
• بهره‌مندی از وان آب گرم به مدت یک ربع و یک روز در میان

چکیده:

مقعد ناحیه انتهایی دستگاه گوارش و حفره‌ای برای دفع مواد زائد بدن است و بیماری‌های مقعدی ازجمله: بواسیر، فیستول، آبسه و شقاق مقعدی می‌توانند منجر به اختلالاتی جدی در زندگی شوند. برخی از علائم این موارد در ابتدا ملایم بوده و به راحتی می توان آن‌ها را درمان نمود اما در صورت پیشرفت بسیار دردناک اند. رعایت رژیم غذایی سالم کلیدی طلایی برای جلوگیری از این عارضه‌هاست.