تاریخچه، موارد استفاده و اجزای اصلی عینک

عینک وسیله‌ای است که از یک شیشه یا پلاستیک سخت، احاطه شده به‌وسیله‌ی یک قاب تشکیل می‌شود. طراحی آن باید به گونه‌ای باشد که شیشه‌ها را ثابت، در مقابل چشمان فرد نگه دارد. این کار عموما از طریق پل‌هایی بر روی بینی و دسته‌هایی که بر روی گوش قرار می‌گیرند انجام می‌شود. عینک‌ها انواع مختلفی دارند، برای مثال، طبی، ایمنی، آفتابی، ترکیبی با دو قاب، سه بعدی، ذره‌بینی، ضد بازتابش و …

موارد استفاده از عینک

وظیفه‌ی اصلی عینک اصلاح دید با توجه به نیاز استفاده کننده است. بعنوان مثال ممکن است برای اصلاح نزدیک بینی و یا تنها هنگام مطالعه مورد استفاده قرار گیرد. در موارد بخصوصی نیز برای محافظت از چشم‌ها در برابر اشیا پرتابی، توسط کارگران ساخت و ساز و آزمایشگاه‌ها به کار می‌رود. استفاده از آن برای مراقبت از چشم‌ها در برابر نور شدید و امواج رادیویی نیز مرسوم است و در برخی ورزش‌ها نظیر اسکواش و شنا نیز می‌تواند در صورت نیاز به کمک افراد بیاید.انواع آفتابی آن نیز علاوه بر بهبود دید در شرایط آفتابی، می‌توانند از چشم‌ها در برابر آسیب ناشی از اشعه فرابنفش نور خورشید محافظت کنند.

انواع خاصی از این وسیله که به فتوکروماتیک معروف است، این قابلیت را دارند که در تاریکی یا داخل محیط‌های بسته مانند عینک‌های معمولی عمل کنند. ولی در برابر نور خورشید و در تماس با اشعه فرابنفش تبدیل به نوع آفتابی شوند. دو نوع استفاده‌ی عمده‌ی دیگر نیز مربوط به مشاهده‌ی تصاویر و فیلم‌های سه بعدی از طریق عینک‌های مخصوص و همچنین استفاده از آنها تنها با هدف مد و زیبایی می شود.

برخی از مدل‌های مختلف

طبی یا اصلاحی

لنزهای طبی برای اصلاح خطاهای انکسار تصویر به کار می‌روند و برای این کار باید بتوانند نور وارد شده به چشم را با توجه به نوع خطا، منحرف کنند. توانایی چشم‌های افراد برای تمرکز بر روی اشیای دور یا نزدیک در طول زمان تغییر می‌کند و نیاز است این تغییر دید، توسط لنزهای مناسب به حالت پیشین خود بازگردانده شود. این لنز‌ها با توجه به نسخه یک چشم پزشک و پس از آزمون‌های بینایی سنجی تجویز و ساخته می‌شوند. استفاده از این لنز‌ها نه تنها باعث بهبود دید فرد بلکه از مشکلاتی نظیر سردرد‌های ناشی از خطای دید جلوگیری می‌کنند. همچنین می‌توان از عینک‌های مخصوص مطالعه که به سادگی و با قیمت ارزان توسط داروخانه‌ها و مراکز معتبر ارائه می‌شوند، برای رفع ضعف‌های کوچک دید در هنگام نگاه کردن به اشیای نزدیک بهره برد.

ایمنی

عینک‌های ایمنی برای محافظت از چشم در شرایط مختلف استفاده می‌شوند. این مدل‌ها از لنز‌های پلاستیکی نشکن ساخته شده‌اند. جدا از کارگران و تکنسین‌های آزمایشگاهی، چند سالی است که دندان پزشک‌ها و جراحان نیز ملزم به استفاده از این وسایل ایمنی برای جلوگیری از هرگونه انتقال بیماری از طریق برخورد مایعات بدن نظیر خون شده‌اند. همچنین جوشکاران نیز به انواع مدل‌های محافظت کننده که از لنز‌های تیره ساخته شده‌اند دسترسی دارند. فریم‌های نایلونی نیز به دلیل سبک بودن و محافظت اضافی در نقاطی غیر از جلوی چشم، توسط برخی ورزشکاران مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آفتابی

عینک‌های آفتابی باعث می‌شوند دید شما در شرایط نورانی بهبود پیدا کرده و چشمان شما در برابر اشعه فرابنفش نور خورشید محافظت شود. به این منظور، می‌بایست درجه محافظت از اشعه‌ی لنز‌ها ۴۰۰ و بیشتر باشد. نمونه‌های فتو کروماتیک، ترکیبی از لنزهای طبی و آفتابی هستند و در صورت نیاز می‌توانند به صورت ایمنی نیز ساخته شوند.

قاب‌ ها

در بخش پیشین در مورد انواع لنز توضیحات مختصری داده شد. اما یکی دیگر از بخش‌های مهم عینک‌ها، قاب می‌باشد. در واقع آنچه موجب جلوه‌ی عینک می‌شود، قاب آن است. قاب‌ها در گستره‌ی متنوعی از مدل‌ها، اندازه‌ها، جنس و رنگ‌ها تولید و عرضه می‌شوند.

اجزای اصلی

• حلقه‌هایی که لنز‌ها را در بر می‌گیرند و آنها را در جای مناسب نگه می‌دارند.
• پل‌ها که دو حلقه را به هم متصل می‌کنند.
• به مجموعه‌ی حلقه‌ها و پل، کاسیس گفته می‌شود.
• تیغه‌هایی در نقاط مختلف قاب و پل که دارای دو کارکرد اصلی هستند: زیبایی و تقویت محافظت.
• پد‌های بینی که باعث می‌شوند حلقه‌ها به راحتی بر روی صورت جای گیرند.
• دسته‌هایی که مجموعه را در دو طرف صورت ادامه داده و بر روی گوش‌ها قرار می‌دهد.

قاب‌ها عموما از پلاستیک، پلیمر، فلزات مختلفی نظیر استیل و مواد طبیعی مانند چوب، چرم و استخوان ساخته می‌شوند.

تاریخچه

بر اساس شواهد اولین عینک‌ها در حوالی اواخر سده‌ی سیزدهم میلادی در ایتالیا اختراع و استفاده شده‌اند. چرا که دقیقا در همین دوره است که چهره‌های برخی نقاشی‌های تاریخی، در حال استفاده از عینک ترسیم شده‌اند. اما چیزی حدود ۳۰۰ سال زمان لازم بود که این افراد بتوانند از دلیل اصلی فایده‌مند بودن این وسیله مطلع شوند و اطلاعات نظام‌مندی در باب نحوه‌ی کارکرد چشم و شکل‌گیری تصویر بدست آورند. مدل‌های اولیه شامل دو شیشه یا لنز بزرگ کننده بودند که به‌وسیله‌ی دستگیره‌هایی به بینی متصل می شدند. البته نمی‌توان به طور قطع مدعی بود که این ادعا صادق است زیرا شواهد مختلفی از استفاده آن حتی پیش از قرن سیزدهم، در مناطقی غیر از اروپا، نیز وجود دارد.

به همین ترتیب و در طول زمان، با پیشرفت تکنولوژی و دانش بشری، انواع متنوع عینک‌ها توسط افراد مختلفی نظیر بنجامین فرانکلین، جرج آیری و ادوارد اسکارلت توسعه یافتند. همانطور که پیشتر نیز بیان شد، کاربرد عینک تنها به مسائل پزشکی یا ایمنی مربوط نمی شود. در این میان قرن بیستم شاهد شکل کاملا جدید و خاصی از این استعمال، در مقام یکی از لوازم زیبایی و مد بوده است. مدل‌های مختلف به سرعت گسترش یافته و افراد بدون ضعف در دید نیز، تنها به دلیل ایجاد ظاهر بهتر و مطابق با مد روز از آن استفاده می‌کنند.

خلاصه:

عینک‌ها تاریخچه‌ی جذاب و کاربرد‌های بسیار متنوعی در زندگی روزمره‌ی ما دارند. کار، زیبایی، ورزش، دید بهتر و … شما به چه دلیل از آنها استفاده می‌کنید؟ با ما باشید تا نگاهی مختصر به انواع مختلف آن داشته باشیم.